Met diepe verontwaardiging en machteloze woede hebben we vernomen dat Jaione, zoals ze gekend is bij haar vrienden en kennissen, Jauregui Espina Natividad Maria (Baskische en Catalaanse namen mochten niet gebruikt worden onder het Franco-regime), eerstdaags aan Spanje zal overgeleverd worden.

De feiten in het kort: in 1981 wordt in Spanje een luitenant-kolonel vermoord met een schot in het hoofd. Die moord zou gepleegd zijn door een vrouw, dus moet het wel Jaione zijn. Zij heeft die moord niet gepleegd, er zijn trouwens geen bewijzen. Zij was toendertijd wel lid van ETA, een Baskische verzetsgroep tegen de dictatuur van Franco.  Om de tijdsgeest even te schetsen: in de jaren ’70 werden Baskische en Catalaanse jongeren ter dood gebracht met ‘la garotte’, de wurgpaal.

Jaione week met haar vriend uit naar Mexico waar hij in 2002 werd gearresteerd en aan Spanje overgeleverd. Jaione mocht beschikken, vermits zij nergens van beschuldigd werd.

In 2003 komt Jaione in Gent wonen. Tien jaar later, in 2013, komt de Spaanse justitie aanzetten met een Europees aanhoudingsmandaat, aangestuurd door Covite, een groep met Franco-sympathieën. Ze wordt dan toch beschuldigd van de moord, evenwel nog steeds zonder bewijzen. Tot tweemaal toe weigert het Belgische gerecht Jaione over te leveren aan Spanje. Dat land heeft immers geen sterke reputatie wat betreft het naleven van de mensenrechten.

Zoals haar advocaat Paul Bekaert opmerkt: ” In Spanje steunen veel veroordelingen op bekentenissen die volgens mensenrechtenorganisaties vaak na foltering zijn bekomen”.

In 2019 verzekert de Spaanse rechter dat ” de betrokkene niet zal worden onderworpen aan detentieomstandigheden die zouden leiden tot onmenselijke of vernederende behandelingen”. De Spaanse justitie verklaarde dat ze Jaione zullen opsluiten op 500 km van Baskenland, ver van haar vrienden en familie. Dat is de Spaanse invulling van ‘ humane behandeling’.

Paul Bekaert noemt dit terecht een politieke afrekening : “De ETA heeft de wapens neergelegd en de Amnestiewet van 1977 heeft niet alleen de folteraars van het Francoregime, maar ook de Basken van vervolging vrijgesteld. De Spaanse justitie misbruikt het Europees aanhoudingsbevel voor politieke doeleinden.”

Op dinsdag 18 november werd Jaione bij haar thuis in Gent opgepakt en opgesloten in de gevangenis. De politie verzekerde haar dat ze – zoals in het arrest van het Hof van Beroep werd weergegeven- terug naar huis kan, diezelfde avond of de volgende dag.

Woensdag, 19 november komt het bericht dat ze haar niet meer laten gaan en in de gevangenis houden tot de overlevering aan Spanje zal plaats vinden. Momenteel is Jaoine nog steeds opgesloten in de gevangenis.

Dit alles maakt ons kwaad en radeloos. Kan dit zomaar in een rechtsstaat?

Wij eisen dan ook de onmiddellijke de stopzetting van de uitleveringsprocedure en de vrijlating van Jaione.

Wil je de Open brief mee ondertekenen? Je kan dat hier doen.

Eerste ondertekenaars:

David Baele, secretaris Algemene Centrale ABVV

Pieter Bauwens, hoofdredacteur Doorbraak.be

Iratzke Romeo Bergara

Ivan Blauwhoff

Stephen Bouquin, hoogleraar sociologie

Walter Bressinck

Arnoud Blöte

Febe Blöte

Dirk Bollen

Reinout Buys

Annemie Charlier, gedeputeerd afgevaardigde Oost-Vlaanderen

Marijke Colle, ecofeministe, Feminisme Yeah

Kris Cottenier

Chris De Beer

Erik De Bruyn, Milieuambtenaar stad Antwerpen, lid sp.a

Veerle De Beule, gemeenteraadslid Sint-Niklaas

Pascal Debruyne, doctor in de politieke wetenschappen, master in conflict and development, master in de moraalwetenschappen en bachelor in sociaal werk

Carine De Cock

Rik De Coninck

Marita De Neubourg, Diem25

Ida Dequeecker, feministe

Steven De Wulf

Brecht De Smet, senior postdoctoral researcher Conflict & Development Studies, Middle East and North Africa Research Group

Chantal De Smet, ere-directeur KASK/Hogeschool Gent

Bruno De Wit, vakbondsafgevaardigde BBTK AZ Sint-Maarten Mechelen

Jurgen De Wit, Ernest Mandel Fonds

Sabine Dick, vakbondsmilitante ACOD

Karl Drabbe, uitgever Doorbraak

Lorenzo Eecloo, vakbondsafgevaardigde ACOD UGent en Vlaams gewestelijk secretaris ACOD Overheidsdiensten Oost-Vlaanderen

Agnes Goyvaerts

Raf Guetens

Rohalt Gysemans

François Houart. acteur, Gauche anticapitaliste

Renate Hufkens, oud-Kamerlid N-VA

Geert Janssens

Goedele Janssens

Yves Lambrechts, Vlaanderen Vilvoorde

Hildegarde Laporte

Nelly Maes, ere-volksvertegenwoordiger

Nicolas Meire

Koen Menu

Sigi Mercelot

Stijn Paemelaere

Veerle Paesbrugge, vrijgestelde ACOD-VGC

Jan Peumans, erevoorzitter Vlaams Parlement

Wolf Pyck

Dieter Rabaut

Jean-Pierre Rondas, ex-producer VRT Klara, voorzitter Doorbraak vzw

Kurt Ryon, burgemeester Steenokkerzeel

Anja Sanders

Vincent Scheltiens, historicus UAntwerpen

Vjera Somers

Miguel-Angel Stas

Bart Staes, oud-Europees Parlementslid Groen

Bop Stenuit

Prof. dr. Christiane Stallaert, hoogleraar UAntwerpen, auteur van Het verdriet van Spanje

Daniel Tanuro, ecosocialist, auteur, Gauche anticapitaliste

Lien Turf

Pascal Vanbellingen

Bernd Van Besauw

Paul van Cappellen

Freddy Vancraeynest, ere-directeur Kunstacademie aan Zee, Oostende

Pieter Van Damme

Ashley Vandekerckhove, feministe

Flor Vandekerckhove, dichter, blogger

Bart Vandersteene, Linkse Socialistische Partij

Hans Van Landeghem, voorzitter N-VA Sint-Niklaas

Hendrik-Jan Van Rompuy

Peter Veltmans, vakbondsafgevaardigde ACOD Financiën

Paule Verbruggen

Raf Verbeke, grondrechtenactivist

Kris Vergult, Vlaming in EU, democraat en internationalist

Wim Wabbes

Thomas Weyts, SAP – Antikapitalisten, Stand Up tegen racisme en fascisme

Karim Zahidi, voorzitter Masereelfonds, filosoof UAntwerpen en UGent