Op donderdag 18 april is het een jaar geleden dat in Nicaragua een volksopstand uitbrak. Toen een demonstratie van ouderen tegen de korting op de pensioenen hardhandig door regeringsgezinde knokploegen uit elkaar werd geslagen, reageerden studenten met het bezetten van hun universiteiten. De regering Ortega zette de orderoepen in en bij de zeer gewelddadige ontruimingen vielen drie doden. Dan is het hek van de dam; in het hele land komt de bevolking de straat op en eist het opstappen van de regering. De autoriteiten en knokploegen van Ortega reageren met bruut geweld. Nu, een jaar later, dreigt een nieuwe confrontatie.

Het afgelopen jaar zijn er door de staatsterreur honderden doden gevallen en ruim 800 politieke gevangen gemaakt. De economie is in een diepe crisis en alom heerst angst en wanhoop. De gesprekken tussen vertegenwoordigers van de regering en de oppositie hebben voorlopig niet veel meer opgeleverd dan verklaringen met beloften die de regering niet naleeft. De internationale druk op de regering wordt steeds sterker, maar Ortega en zijn echtgenote en vicepresident Rosario Murillo lijken van geen wijken te weten en combineren zalvende woorden met grove repressie en mensenrechtenschendingen.

Oproep demonstratie

De ‘Unidad National Azul y Blanco UNAB’ (Nationale Blauw Witte Eenheid), waarin de verschillende oppositiegroepen zich verenigd hebben heeft voor woensdag 17 april opgeroepen een grote demonstratie in de hoofdstad Managua te houden. Dit ondanks het feit dat het regime feitelijk iedere vorm van protest verboden heeft en iedere demonstratie met harde hand door ordetroepen en knokploegen uit elkaar wordt geslagen.

‘Todos somos abril’ (wij zijn allemaal april) is de centrale leuze van de mars ‘Wij roepen op tot een burgerlijke en vreedzame mobilisatie om gerechtigheid te eisen voor de slachtoffers van het regime, de onmiddellijke vrijlating van alle politieke gevangenen en het volledige herstel van de democratie’, aldus de Unidad in een verklaring.

De UNAB beroept zich op de grondwet, die het recht op demonstraties erkent, maar ook op de overeenkomst die de regering en de oppositie op 29 maart jongstleden hebben ondertekend, waarin de regering beloofde de wetten van Nicaragua inzake de vrijheid van meningsuiting te respecteren.

‘Nu zal er geen excuus zijn voor de Nationale Politie, onder bevel van het Ortega Murillo-regime, om opnieuw de uitoefening van ons recht op vrije mobilisatie te ontkennen en de aan de onderhandelingstafel ondertekende overeenkomsten te schenden,’ aldus de organisatoren. De UNAB roept ook ‘de internationale gemeenschap op om waakzaam te zijn’.

De UNAB roept de bevolking ook op om de daarop volgende dagen – witte donderdag, goede vrijdag en de paasdagen – deel te nemen aan de verschillende vormen van protest en religieuze processies met foto’s van de doden en met kruizen om rechtvaardigheid en vrijheid voor alle politieke gevangenen te eisen.

Voorwaarde voor voortzetting onderhandelingen

De ‘Alianza Civica’ (Burger alliantie) het samenwerkingsverband van maatschappelijke organisaties dat onderdeel uitmaakt van de UNAB en de onderhandelingen met de regering voerde en de overeenkomsten van 27 en 29 maart sloot, verklaarde: ‘De mogelijkheid van een oplossing van de huidige crisis via onderhandelingen is steeds verder weg vanwege het gebrek aan wil van de regering. Wat voor de regering een periode van bezinning had moeten zijn is een gemiste kans geworden om het Nicaraguaanse volk en de internationale gemeenschap te laten zien dat zij op dit voor het land cruciale moment in het onderhandelingsproces een minimum aan engagement aan de dag legt. Pas als de regering de reeds ondertekende overeenkomsten uit gaat voeren, zal de Alliantie bereid zijn om het onderhandelingsproces voort te zetten.’

‘Sinds de overeenkomst van 29 maart is er geen enkele politieke gevangene meer vrijgelaten en de overeenkomst over de versterking van de rechten en garanties van burgers werd geschonden door het buitensporig gebruik van geweld binnen 24 uur na ondertekening van de overeenkomst’, zo staat in de verklaring van de Alianza. Zij roept de regering op ‘om op maandag 22 april aan de onderhandelingstafel haar voorstellen voor electorale hervormingen voor te leggen die de Nicaraguaanse bevolking haar recht op vrije verkiezingen door middel van eerlijke en transparante vervroegde verkiezingen teruggeven’.

Ook in het buitenland zullen er deze week acties zijn. In meer dan 40 steden in Noord-Amerika, Latijns-Amerika en Europa zijn er herdenkingen. Hierbij gaat het om verschillende soorten activiteiten zoals sit-ins, wakes, concerten, debatten en culturele evenementen.

Europese Parlementariërs eisen uitvoering van sancties

Ook vanuit het Europese parlement wordt de druk op de regering Ortega opgevoerd. Ramon Jáuregui, die aan het hoofd stond van de delegatie van het Europees Parlement die afgelopen januari een bezoek aan Nicaragua bracht, heeft medegedeeld dat hij aanstaande woensdag 17 april een verzoek in zal dienen om de sancties tegen het regime van Daniel Ortega, die een maand geleden in de resolutie van het Parlement zijn behandeld toe te passen. Jauregui verklaarde dat hij een brief heeft geschreven aan Federica Mogherini, de vertegenwoordiger van de EU voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, over het gebrek aan onderhandelingsbereidheid van de regering-Ortega. Die brief zal woensdag de 17e, de dag voor de 1ste verjaardag van de burgeropstand, in Straatsburg openbaar worden gemaakt.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Grenzeloos.