Door Alex G, Lito

De algemene staking op 3 oktober 2017 in Catalonië was de grootste mobilisatie in Catalonië in meer dan veertig jaar. Hij was uitgeroepen door de Intersyndical Alternativa de Catalunya (IAC, een inter-professionele federatie van strijdbare Catalaanse vakbonden), de Confederació General del Treball (CGT, van anarchistische traditie), de Sindicat de Commissiones de Base (een afsplitsing van de Arbeiders Commissies CC.OO,) en Intersyndicale – CSC.

Het initiatief voor een politieke staking tegen de politierepressie en voor burgerlijke vrijheden heeft een belangrijke  invloed gehad op het pro-onafhankelijkheidsproces.

Alex G. van l’Anticapitaliste (1) sprak met Lito, lid van de IAC en Anticapitalistes (2), over deze historische mobilisatie.

Alex G: Hoe was de staking voorbereid?

De coördinerende groep van de Catalaanse linkse vakbonden besloot, samen met de studentenbonden en de studentencoördinatie, immigranten organisaties, feministische organisaties en linkse politieke organisaties tot een antwoord op de repressieve acties van de Spaanse regering. (3) Deze groep omvatte ook Omnium en de Assablea Nacional Catalunya (ANC), twee organisaties van de Catalaanse gemeenschap die steunpilaren zijn van de pro-onafhankelijkheidsmeerderheid van de Generalitat (de Catalaanse autonome regering).

Het uitroepen van een staking oefende ook druk uit op de CC.OO (Arbeiders Commissies) en de UGT (de twee grootste vakbondsfederaties in de Spaanse Staat), die de Taula per la democracia (Comité voor Democratie) hebben opgezet met onder andere organisaties van kleine en middelgrote ondernemers, de Catalaanse Vereniging Openbare Universiteiten en de ANC. Aanvankelijk wilde deze groep niet oproepen voor de mobilisaties op 2 of 3 oktober, maar pleitte voor het stopzetten van de activiteiten (‘aturada’). Uiteindelijk hebben al deze organisaties opgeroepen voor de mobilisatie op 3 oktober, maar met nuances.

De alternatieve vakbonden beschouwden het als een staking, met alle rechten van dien. Het Comité voor Democratie sprak van een ‘stopzetting van de activiteiten van het land’, een soort van uitsluiting of een staking onderhandeld met de Catalaanse instellingen en bedrijven. Dit omdat, voor de CC.OO en de UGT, het woord staking politiek geladen is. Voor de meer gematigde, eigenlijk rechtse sectoren betrokken in het onafhankelijkheidsproces, was de formule ‘uitsluiting’ acceptabeler.

Hoe waren de comités voor de verdediging van het referendum en de ‘Escoles Obertes’ (‘Open scholen’) betrokken bij de voorbereiding van de staking?

Op een verwarde en partiële manier. ‘Open scholen’ is meer verbonden met het Comité voor Democratie dat zich richtte op het bevorderen van het stoppen van de activiteiten in het land. De verdedigingscomités waren meer gericht op de staking en het versterken van de arbeidersklasse. Deze territoriaal samengestelde comités konden niet als zodanig stakingen in bedrijven oraniseren, maar zij bestreden de ‘uitsluiting’.

In sommige plaatsen, in het bijzonder in Barcelona, hebben zij acties geleid die in de richting van stakingsacties gingen, zoals het demonstreren om werkplaatsen te sluiten, het blokkeren van de hoofdwegen en het uitleggen van de redenen van de staking. En nu de staking over is, willen de verdedigingscomités doorgaan met organiseren.

Zoals in Poble Sec, een buurt in Barcelona, waar de bijeenkomsten zijn voortgezet na het organiseren van de bescherming van de stemlokalen op zondag en de staking op dinsdag. Deze vorm van territoriale coördinatie is noodzakelijk omdat het de interventie van de volksbeweging in het onafhankelijkheidsproces mogelijk maakt om de ongehoorzaamheid te vergroten en de leiding van de onafhankelijkheidsbeweging links te passeren.

Hoe werd de stakingsoproep opgevolgd in de bedrijven?

Het was een ‘abnormale’ staking die niet kan worden begrepen volgens de klassieke criteria. Er werden zeker sociale en aan het werk-gerelateerde eisen naar voren gebracht. Maar in het algemeen waren de eisen democratisch: tegen politierepressie, tegen de Spaanse regering, voor de acceptatie van het referendumresultaat.

De mobilisatie op 3 oktober combineerde elementen van een sluiting in de kleine en middelgrote bedrijven met kenmerken van een staking en de sluiting van de openbare diensten door de Catalaanse instellingen. De meeste onderwijzers waren bijvoorbeeld in staking, maar de onderwijsinstellingen waren gesloten door het  secretariaat van onderwijs van de Generalitat. Ook  de universiteiten waren gesloten, maar de studenten hielden bijeenkomsten.

Terwijl de havenarbeiders massaal staakten, was de staking in bijvoorbeeld de metaalsector, onder invloed van de CC.OO en de UGT, tamelijk zwak. Er waren echter miljoenen mensen gedurende de hele dag op de straten. Bijvoorbeeld in Manresa, een plaats van 70.000 inwoners, waar 40.000 mensen demonstreerden.

Voor de Generalitat was het sluiten van de openbare diensten een manier om de mobilisatie te controleren en haar eigen rol te markeren. Maar alles tezamen leidde dit toch tot het links passeren van de leiding van het onafhankelijkheidsproces.

Welke invloed heeft het initiatief van de algemene staking door de linkse vakbonden en de sociale bewegingen op het onafhankelijkheidsproces?

Het belang ligt in het duidelijk verbinden van democratische en sociale eisen. Tot nu toe was het steeds pro-onafhankelijkheid rechts dat het proces leidde. Maar op 3 oktober hebben volkse en democratische leuzen appellerend aan de herinnering van de klassenstrijd het mogelijk gemaakt de verbinding te leggen tussen het verdedigen van de democratie en de verandering van de maatschappij.

Het is interessant om te zien hoe de staking het mogelijk maakte sectoren van de bevolking die niet georganiseerd worden door de vakbonden te mobiliseren. De coördinatiegroep van de algemene staking, met de feministische beweging, de eisen van de bedrijven, de rechten van de immigranten heeft een sector een thema overstijgende benadering en debat mogelijk gemaakt.

De mensen hebben een massa ervaring opgedaan die ze in staat stelde om het belang van een staking van verzorgers geleid door vrouwen te ontdekken, te begrijpen waarom immigranten deelnamen aan de staking, of dat mensen met een Spaanse vlag ook mobiliseerden. Daarnaast hebben de mensen de ervaring van het niet gehoorzamen aan de staat, het bezetten van pleinen, het blokkeren van wegen of het sluiten van winkels opgedaan.

Hoe kunnen de arbeidersklasse en de sociale bewegingen de voorvechter van het onafhankelijkheidsproces worden?

De volksbeweging moet tussen beide komen met haar eigen middelen van mobilisatie, zowel klassieke als moderne: de staking, het verdedigingscomité in de buurten. Tot nu toe had de meerderheid van de leiding van het proces een ‘burgerschap’ visie. Maar de verdedigingscomités van het referendum introduceerden een embryonaal element van sociale en territoriale raden.

In de afgelopen dagen praatten  degenen die hebben meegedaan meer dan ooit over politiek  in klassentermen. De coördinatie van strijdbare vakbondsbeweging, de sociale en linkse beweging maakt de eenheid van de volksbeweging mogelijk voorbij de toegevende leiding van het onafhankelijkheidsproces.

Een plaats waar de meeste van de sectoren kunnen worden gevonden is de Mars van de Waardigheid. Deze coördinatie heeft een Handvest van Sociale Rechten in Catalonië voorgesteld. In het geval van een hypothetische proclamatie van de Catalaanse Republiek zal het noodzakelijk zijn te discussiëren over de vraag wat voor een Republiek we willen opbouwen: over gezondheidszorg  en onderwijssystemen, arbeidsrelaties, vrouwenrechten politiek.

Dit handvest is een instrument voor het bediscussiëren van een nieuwe maatschappij, door het combineren van lokale kwesties en verbanden op het niveau van de Spaanse Staat.

Concreet stelt ons dit in staat nu al een discussie te hebben met sectoren van de arbeidersklasse en naar de dorpen te gaan waar het sociale weefsel zwakker is en de mensen minder georganiseerd zijn , waar pro-onafhankelijkheid rechts dominant is en waar een zekere passiviteit bestaat, om ook daar ons programma en onze eisen te presenteren en uit te leggen in termen van klasse.

Noten:

1). L’Anticapitaliste is het blad van de Nouveau Parti Anticapitaliste in Frankrijk.

 

2) Anticapitalistes is de Catalaanse afdeling van de Vierde Internationale en de zusterorganisatie van de SAP. Anticapitalistes maakt deel uit van Podem, de Catalaanse afdeling van Podemos, maar is voor de onafhankelijkheid en steunde het referendum en de staking actief. De leden van Anticapitalistes zijn nu vooral actief in de Comités voor de Verdediging van de Republiek.

 

3). Naast de vier genoemde vakbonden en twee studenten organisaties, riepen de feministische organisatie Ca la dona, de Boeren Assemblee, de Brandweermannen in Strijd, de havenarbeiders van Barcelona, de Gepensioneerden stroom, de Mars van de Waardigheid, CUP (linkse anti-kapitalistische onafhankelijkheidspartij), Podem, het Constituerende Proces, Anticapitalistes op tot een algemene en sociale staking. Het document dat opriep voor de demonstraties steunt het Handvest voor Sociale Rechten dat ‘alle ervaringen en praktijken waardeert die door de verschillende sociale bewegingen in de afgelopen jaren zijn opgedaan: van de sociale en solidaire economie tot de strijd voor voedselsoevereiniteit, van de verdediging van de grond tot de feministische strijd en de strijd tegen macho geweld, van bewegingen voor vrede tot erkenning van de rechten van immigranten.’ Het veroordeelt ook ‘de afbraakpolitiek die onze levens onzekerder heeft gemaakt en de publieke diensten hebben ontmanteld ten gunste van het redden van de banken.’

4). De Kelly’s is een beweging van serveersters en schoonmaaksters die vechten voor een collectieve overeenkomst, de migrantenbeweging ‘Documenten voor Iedereen’, de Asamblea groga (gemeenschaps assemblee ter verdediging van openbaar, seculair, Catalaans en democratisch onderwijs) waren ook aanwezig tijdens de eerste vergadering om het handvest samen te stellen, naast de andere al genoemde organisaties.

Dit artikel verscheen oorspronkelik op de website van de NPA. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.