In 2016 organiseerden Poolse feministes een vrouwenstaking tegen voorstellen om de abortuswetgeving te verslechteren en voor de verdediging van reproductieve rechten. Enige maanden later legden Argentijnse vrouwen het land plat uit protest tegen de moorden op vrouwen, om maanden later op te roepen tot de eerste internationale vrouwenstaking. De besmetting is doorgegaan. In 2018 was de feministische staking in Spanje de grote verrassing van het moment en dit jaar heeft de staking zijn weg gevonden naar ander landen in Europa.

Deze feministische opleving komt na een decennium van bezuinigingsmaatregelen die de sociale en economische ongelijkheden hebben blootgelegd en verergerd. Natuurlijk met een duidelijke genderimpact. De strijd tegen de processen van privatisering en bezuinigingen in de publieke sector van de vorige cyclus wordt de laatste jaren weer opgepakt door feministische bewegingen in met name de gezondheidszorg en het onderwijs. Ook zien we een opleving van de strijd in sectoren als de schoonmaak en de zorg waar heel veel vrouwen werken.

De crisis heeft bijzonder ernstige gevolgen gehad voor migrantenvrouwen, die in heel Europa het leeuwendeel van de lasten op het gebied van de reproductie en de zorg dragen, omdat de staat het op dat vlak steeds meer af laat weten. De aanwezigheid van migrantenvrouwen in het feministische debat is nu een onbetwistbaar en onmisbaar gegeven ondanks de verschillen die er zijn per land.

Van Spanje tot België staan de eisen voor vrouwenrechten centraal. Bij een dreigende opkomst van autoritair en reactionair rechts moet het feminisme noodzakelijkerwijs een antiracistisch karakter hebben. Dit houdt in dat we deelnemen en bouwen aan de netwerken van migrantenvrouwen en geracialiseerde vrouwen die overal in Europa bestaan.

De autoritaire opleving in de afgelopen jaren is begonnen met een aanval op en een terugval van de rechten en vrijheden van vrouwen, transmensen en de hele LGTBQ-gemeenschap. Deze aanvallen hebben geleid tot een reactie, politisering en mobilisatie van deze sectoren. Onder deze strijd kunnen we de strijd voor abortus en reproductieve rechten in Polen of Ierland scharen, om slechts twee voorbeelden te geven.

Het is duidelijk dat de strijd tegen macho-geweld een factor is in de radicalisering op wereldschaal en ook in Europa. Dit heeft de intrede van een hele nieuwe generatie in het feminisme versneld. Inmiddels staat het collectieve en structurele karakter van dit geweld centraal. Na decennia waarin dit geweld werd beschouwd als een persoonlijk probleem, een probleem binnen de familie of relatie, heeft deze feministische opleving het systematische, structurele en politieke karakter van dit geweld blootgelegd.

De strijd hiertegen zien we in vrijwel alle Europese landen, van Italië tot Denemarken, via Duitsland en Frankrijk. De feministische bewegingen van Europa organiseren regelmatig mobilisaties en verdedigen concrete eisen. Tegelijkertijd experimenteren ze ook met feministische zelfverdedigingspraktijken, waarbij ze zich de hele geschiedenis van het feminisme weer eigen maken.

De stakingsoproep voor deze 8 maart zal in zekere zin een beeld geven van de toestand van de feministische bewegingen in Europa. Ondanks de ongelijke ontwikkeling van de beweging in het hele continent zullen we zien dat dit jaar in meer landen feministische stakingen georganiseerd zullen worden. We zien feministen die oproepen om op 8 maart 2019 een stakingsdag te organiseren in Portugal, België, Zwitserland en Duitsland, waar een nieuwe laag vrouwen zich bij de feministische strijd voegt en de feministische strijd nieuw leven inblaast. In deze verspreiding naar verschillende Europese landen heeft het verwachte succes van de Spaanse feministische staking een sleutelrol gespeeld.

Dit jaar worden er verkiezingen voor het Europees Parlement gehouden. Daarom is het van groot belang dat de autonome feministische beweging wordt uitgebreid en gevoed om de noodzakelijke netwerken op te bouwen tegen het te verwachten autoritaire offensief door de groei van extreemrechts. Misschien beeft Europa op 8 maart bij de opmars van feministes.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Podes popular (Volksmacht), de site van Anticapitalistas, onze zusterorganisatie in de Spaanse Staat. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.