Op 31 maart 2019 vonden in Turkije gemeenteraadsverkiezingen plaats. Dankzij de steun van de HDP (een linkse partij die vooral in de etnische Koerdische gebieden aanhang heeft) slaagde de CHP erin om zes van de zeven economisch belangrijkste steden te veroveren. Tegelijk deed de HDP het enorm goed in de etnisch Koerdische gebieden, dat zijn de streken in het Zuidoosten van Turkije waar het merendeel van de bevolking bestaat uit Koerden.

Even de verkiezingsuitslag van de HDP vermelden in een aantal van deze steden:

– De burgemeester van Diyarbakir, Adnan Selçuk Mizrakli, werd met 63 procent van de stemmen verkozen. Diyarbakir heeft 930.266 inwoners.
– De burgemeester van Mardin, Ahmet Türk, werd met 56 procent van de stemmen verkozen. Mardin heeft 829.195 inwoners.
– De burgemeester van Van, Bedia Özgökçe Ertan, werd met 53 procent van de stemmen verkozen. Van heeft 1.123.784 inwoners.

Op 19 augustus werden deze drie burgemeesters uit hun ambt gezet en nemen AKP-trustees het bestuur over. De verkozen burgemeesters vertegenwoordigen wel drie miljoen mensen!

Reactie CHP

Dit keer reageert de CHP, de grootste oppositiepartij, ook. Mehmet Belaroglu, een parlementslid van de CHP stelt terecht: “Dit is niet alleen het opgeven van de democratie, het is ook een boodschap aan het volk om alle illusie in een democratisch proces te verliezen”.

De CHP is echter verdeeld. Langs de ene kant beseffen zij heel goed dat hun verkiezingsoverwinning ook ongedaan kan gemaakt worden door de minister van Binnenlandse Zaken, langs de andere kant beseffen zij dat de ‘Koerdische’ kaart enorm belangrijk is. Tegelijk is een groot deel van de partij Turks-ultranationalisch. Op zich – los van de ondemocratische praktijken – is het goed dat het regime van sterke staat van Turkije ook een schok teweeg brengt binnen de CHP. Ga op die tegenstellingen nu niet verder in.

De wil van drie miljoen mensen (hoofdzakelijk Koerden) wordt met een pennenstreek ongedaan gemaakt. Los van het feit of je nu al dan niet de Koerden steunt, is dit een schande die bewijst hoever de Erdogan-dictatuur gaat. Al deze burgemeesters-kandidaten waren door de verkiezingscommissie goedgekeurd, ze mochten dus deelnemen aan de verkiezingen en voldeden aan alle voorwaarden om zich verkiesbaar te stellen. Wat de Turkse staat nu doet is verkozenen criminaliseren, het wijst niet alleen op hun minachting voor de democratie, het wijst ook op hun minachting voor de Koerden.

Welke middelen zijn er nog?

Ik ga er van uit dat de meesten onder ons een vreedzame oplossing willen voor de Koerden. Daarom willen we dat de Koerden deelnemen aan verkiezingen en de democratische weg bewandelen. Akkoord?

Maar laat ons ook de realiteit van de Koerden niet vergeten. Je bent Koerd, je leeft in Van, Mardin of Diyarbakir. Van bij je geboorte is je taal Koerdisch. Het zijn arme streken en er is veel analfabetisme. Op je zesde ga je naar school. Je spreekt zelfs geen woord Turks.

En dan gebeurt het: het eerste dat je leert is in het Turks de woorden zeggen, ‘hoe fier ben ik dat ik mezelf Turk kan noemen’. Je leerkrachten staan voor overvolle scholen, je leert de Turkse vlag groeten. Iedere morgen, telkens dezelfde zinnen. Niemand geeft om je cultuur. Zelfs leerkrachten die Koerdisch kennen, mogen het niet spreken, het is verboden.

Ik ben geen nationalist, maar dit is cultuurimperialisme, dit is het Turkse nationalisme dat heel dicht aanleunt bij het fascisme. Een vijfde van de bevolking van Turkije zijn Koerden, tegelijk hebben zij geen enkel recht. Geen enkel. Er is een officiële Koerdische zender maar geen enkele Koerd kijkt er naar, het is soort modeshow van het Koerdisch, het is allemaal fake.

Ik word er dikwijls van beschuldigd dat ik een ’terrorist’ ben door het trollenleger van de AKP, voor alle duidelijkheid, ik ben dat niet. In vorige artikels heb ik steeds gepleit voor meer democratie. Het beste wapen om geweld tegen te gaan, is een open democratie. En ik keur geweld niet goed, niet van de PKK maar evenmin van het Turkse leger.

Maar stel je voor, je bent een Koerd, je gelooft nog in de democratie. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen werd de burgemeester waarvoor je had gekozen, afgezet. Ondanks dat, kies je voor een burgemeester en hoopt dat het beter zal gaan, want de Koerdische streken zijn heel arm. En telkens opnieuw krijg je een AKP-burgemeester, een trustee, die de gemeentegelden wegsmijt, die niks doet voor zijn stad. Stel je voor dat dit telkens opnieuw gebeurt. Geloof je dan nog in de stembus? Neen, dan wordt je kwaad.

De politiek die de Turkse staat voert, dwingt de Koerden wel naar andere oplossingen te zoeken. Met louter democratische middelen is verandering afdwingen momenteel onmogelijk. Iedere betoging is verboden en wordt onderdrukt. Je kan je evenmin uiten in de pers of de media. Als democraat vraag ik me dan af, wat rest de Koerden dan nog?

Misschien dat dit keer mijn Kemalistische vrienden een concreet antwoord kunnen geven.