Door Sophie Cordenos, Dirk Cosyns, Vincent Godderis, Freddy Matthieu, Daniel Tanuro, Jef Van Der Elst, Ellen Verryt, Thomas Weyts

Een verslag van de reactiedag

Op dinsdag 10 oktober 2017 organiseerde de socialistische overheidsvakbond ACOD haar zogenaamde ‘reactiedag’. Daarmee wil de bond protesteren tegen het afbraakbeleid van de rechtse regeringen. Dat afbraakbeleid ondermijnt niet alleen de levensvatbaarheid en daarmee ook de dienstverlening van de openbare sector.

Het zorgt ook voor snel verslechterende arbeidsomstandigheden voor het personeel van die openbare diensten. Tegelijk worden de pensioenen van de ambtenaren belaagd. Ook de democratische rechten en vrijheden worden bedreigd door de plannen inzake minimale dienstverlening – lees: aanvallen op het stakingsrecht.

Wat het vuur pas echt aan de lont stak, was het zogenaamde ‘Zomerakkoord’ van de federale regering. In dat ‘akkoord’ werd onder andere opgenomen dat de volwaardige aanstelling in de openbare sector op de schop moet, er bespaard moet worden op de pensioenen en de deur moet opengezet worden voor privatiseringen.

Niet makkelijk

De militanten van de ACOD hebben met hun ‘reactiedag’ wel niet gekozen voor de makkelijkste weg. Ze wisten dat ze erg veel tegenwind zouden krijgen. Dat blijkt ook als je de nieuwsberichten leest. De staking is volgens de media nu eens ‘een schande’, dan weer ‘een mislukking’. Tegelijk laat het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) weten dat “deze politieke staking meer dan 40 miljoen euro kost”. Blijkbaar dan toch niet echt… een mislukking?

De christelijke en liberale vakbonden beloofden na het bekend worden van het ‘Zomerakkoord’ van de federale regering wel een hete herfst, maar… zij deden er vervolgens niets aan om hun achterban te mobiliseren.

Bij de ACOD verliep dat enigszins anders. De militanten van verschillende sectoren waren er al langer vragende partij om een nieuw, geloofwaardig actieplan op te starten. De intersectorale leiding van de ACOD stelde begin september zo’n plan op, waarbij vooral gemikt werd op sensibiliseringsacties.

De concrete uitvoering daarvan werd toevertrouwd aan de verschillende sectoren van de ACOD (Spoor, Post, Tram-Bus-Metro, Lokale en Regionale Besturen, Overheidsdiensten, enz.). Verschillende van deze sectoren meenden dat er al meer dan genoeg gesensibiliseerd werd. Ze besloten daarop de ‘reactiedag’ van 10 oktober 2017 om te zetten in een echte ‘actiedag’. Met staking, dus.

Ongelijk maar succes

Vermits de ACOD alleen staat met deze stakingsactie, is het niet verwonderlijk dat het succes ervan ongelijk is. In sectoren en provincies waar de ACOD sterk staat, is de actie redelijk tot zeer goed geslaagd. Op andere plaatsen is dat wat minder (wat te verwachten was).

Zo heeft de staking in Franstalig België een grote tot zeer grote impact: in de provincies Henegouwen, Luik en Namen bleven 30 tot 40% van de postkantoren gesloten, terwijl de postbedeling er (net als in Limburg) grondig verstoord werd.

Het actief inzetten van niet-stakend treinpersoneel kon niet verhinderen dat de helft van de treinen niet reed, wat eveneens het geval was bij het stedelijk openbaar vervoer in Luik, Charleroi, Antwerpen en Gent. In het Brusselse Gewest reden dan weer zo goed als geen bussen. Ook metro en tram stonden er grotendeels stil.

Bij de cipiers was de staking in het hele land zo goed als algemeen. Stakersposten aan meerdere sluizen hinderden ook de binnenvaart. Dat was onder meer het geval op het kanaal Brussel-Schelde en aan de sluizen te Zemst en Wijnegem.

Bij de lokale besturen moesten verschillende musea noodgedwongen de deuren sluiten, terwijl ook de huisvuilophaling her en der niet kon gebeuren. Ook bij verschillende stedelijke administraties, zorgcentra en crèches werd het werk in veel gevallen stilgelegd.

In Gent overhandigden ACOD-militanten dan weer 508 lolly’s aan het stadsbestuur, terwijl er op straat soep werd bedeeld. Onder het motto “de regering verarmt, de ACOD verwarmt” wilden ze zo nogmaals de nadruk leggen op de weigering door Vlaams minister Liesbeth Homans (N-VA) tot volwaardige (statutaire) benoeming van 508 contractuele collega’s.

Hoewel de eigenaardigheden van het ploegensysteem bij de zee- en rivierloodsen ervoor zorgden dat de meeste ACOD-leden niet van dienst waren en dus niet konden staken, werd er toch grotendeels overgeschakeld op ‘werken volgens het boekje’. Verschillende sluizen in de havens konden ook niet bemand worden, zodat het scheepvaartverkeer gestremd verliep.

Steun privésectoren

Overigens kon de staking ook rekenen op steun vanuit de privésector (al dan niet moreel van aard). Zo betuigden militanten van de Algemene Centrale in Limburg tijdens een demonstratie hun steun, net zoals de BBTK dat deed aan verschillende piketten te Antwerpen. Bij autoproducent Audi te Vorst en een reeks andere bedrijven uit de metaalsector in Waals Brabant werd het werk ook neergelegd; dit in navolging van een oproep van de Métallos Wallonie Bruxelles.

In Gent vond dan weer een actie van het gewestelijke ABVV plaats bij de FOD Financieën, met delegaties van ACOD, AC, BBTK en ABVV Metaal. Een 150-tal militanten luisterden er naar een toespraak van gewestelijk secretaries Katrien Neyt. Na afloop trokken heel wat van de aanwezigen naar de meeting die onder de Stadshal werd georganiseerd door de ACOD.

De komende dagen zullen de militanten van de verschillende sectoren de balans opmaken van deze ‘reactiedag’. Vervolgens zal bekeken worden op welke wijze er verder druk kan worden gezet op de regering.

Hoe verder?

Dat een dag staking niet zal volstaan om deze regering te stoppen, mag eens te meer duidelijk wezen. De nood aan een nieuw, geloofwaardig actieplan, met een opbouw en duidelijke eisen doet zich duidelijk stellen. Ook de nood aan een strijdbaar vakbondsfront, tussen de bonden in de privésectoren en de openbare diensten, en tusssen ABVV en ACV, is groter dan ooit.

Aan alle strijdbare syndicalisten om hier samen binnen hun vakbonden voor te gaan. Meer onderling overleg en samenwerking tussen strijdbare militanten, ongeacht hun centrale, vakbond of politieke aangehorigheid, kan hierbij enkel een plus zijn. Werk aan de winkel!

Een fotoreportage

Foto’s: Sophie Cordenos, Dirk Cosyns, Vincent Godderis, Freddy Matthieu, Chris Mayor, Daniel Tanuro, Jef Van Der Elst, Ellen Verryt

Antwerpen

Piket aan de gevangenis, Begijnenstraat te Antwerpen. Twintigtal aanwezigen. Op de ongeveer 70 werknemers waren er 10 werkwilligen (voornamelijk administratief personeel).

Piket en open micro aan de stelplaats van De Lijn, Grotehondstraat te Antwerpen. Er ontspon zich een levendige discussie over de wenselijke tactiek: welke actiemiddelen, welke timing, hoe de publieke opinie overtuigen, welke ordewoorden, enz.

Spandoek sector Post

Piket station Antwerpen-Berchem: Helft van de treinen afgeschaft. Ook Hard Boven Hard was hier aanwezig.

Gent

Spoorpiket aan Gent Sint-Pieters op 9 oktober. Met delegaties van ACOD Openbare Diensten, SAP, LSP en PVDA.

Piket bij de sluis in Evergem.

Actie van het ABVV-Oost-Vlaanderen bij de pensioendienst, met delegaties van ACOD, AC, BBTK, Metaal.

Brussel

Leden van de SAP-Gauche anticapitaliste en de JAC flyerden op 9 oktober aan verschillende scholen om op te roepen tot solidariteit met de staking.

Piket bij Audi Vorst.

Charleroi

Een delegatie van Gauche anticapitaliste ondersteunde in de vroege uurtjes de piketen van ACOD.  Op de foto o.m. André Henry en Daniel Piron.

Mons

Actie ‘s ochtends vroeg bij Waals Minister Carlo Di Antonio die een minimumdienst wil invoeren bij de TEC. Het toont wat we denken van hun politiek.

Manifestatie in Mons. Er waren een goede duizend deelnemers.

Solidariteit zonder grenzen. Op het einde van de manifestatie legde een verantwoordelijke van de Franse CGT de link tussen de situatie in Frankrijk en België en de nood aan strijd tegen het Europa van het kapitaal.