De recente uitlatingen van de AfD-kopstukken, gesterkt door hun electoraal succes, hebben duidelijk gemaakt dat de Duitse bevolking in zijn geheel nog steeds niet in het reine gekomen is met haar verleden. De zogeheten Vergangenheitsbewältigung, het klaarkomen met, het innerlijk verwerken van het nazi-verleden, blijft onvoltooid.

Dat is heel duidelijk in het oosten des lands, in de voormalige DDR. Het ‘communistische’ regime beschouwde het nazisme als een louter mechanisch product van het grootkapitaal waaraan het Duitse volk bijgevolg geen schuld had. Hiermee ontweek men de kwestie van de passieve en actieve medeplichtigheid van een groot deel van de bevolking aan de nazimisdaden.

De “ossies” werden nooit geconfronteerd met het verleden, ook al niet omdat de ‘communisten’ liever zwegen over hun medeverantwoordelijkheid in onweerstaanbare opgang van Hitler, bijvoorbeeld toen ze de sociaaldemocraten, de zogeheten ‘sociaal-fascisten’, gevaarlijker vonden dan de nazis.

Het Vlaamse-nationalisme heeft ook problemen met het klaarkomen met zijn uiterst-rechtse verleden. Waarom zijn er anders nog straten die Cyriel Verschaeve eren? Het werd Bruno de Wever niet in dank aanvaard toen hij onweerlegbaar aantoonde dat het Vlaams Nationaal Verbond van Leider Staf De Clercq een fascistische partij was.

Heel wat leden van de huidige uitlopers van het Vlaams-nationalistische verleden zoals het Vlaams Belang, de Nieuw Vlaamse Alliantie en Doorbraak, kunnen het zwaar besmette verleden veroordelen. In hun kringen en tot op hoog beleidsniveau bewegen zich lieden die dat gedachtengoed in mindere of meerdere mate verder dragen.

Er bestaat in de diverse bewegingen die zich vanuit rechts maar ook vanuit links perspectief hebben ingezet voor de culturele en politieke rechten van de Vlamingen een stilzwijgende consensus: iedereen, vrijwel zonder enige uitzondering, die zich op een of andere manier voor “Vlaanderen” heeft ingezet ,verdient enig consideratie.

Het lijkt een beetje op de maoïstische beoordeling van Stalin: hij was 20% fout maar 80% juist. Maar aan het nazisme en zijn nevenproducten in België, valt, net zoals aan het stalinisme, niets te nuanceren. Een van de hoofdargumenten in de verdediging van hen die zich lieten verleiden door de bruine ideologie is het begrip “idealisme”.

De jongens trokken uit ideaal naar het Oostfront om er het goddeloze communisme te bestrijden en wat men uit idealisme doet is altijd goed, ook als het verkeerd is. Dat deze jongens gehoor gaven aan het gebral van pastoor Verschaeve en zo meewerkten aan het plan om het Russische volk (plus Joden, Polen, enz.) uit roeien en te vervangen door Duitse boeren, is een merkwaardig ideaal.

Niet echter voor de 95-jarige Dries Coolens, Oostfronter, oud-onderofficier Waffen-SS, die in een interview verklaarde dat zijn geweten zuiver is: “Een communist is een communist. Daarom was ik soldaat geworden: om zoveel mogelijk communisten te doden” (Knack, 20/9/2017). We vragen ons af of dit soort “Vlaams-katholiek ideaal” mede een onderdeel is van de “Vlaamse identiteit”, een eenzelvigheid waar het ons volgens het NV-A en anderen aan ontbreekt.

Wanneer een meerderheid van de Duitsers, vooral in de jongere generaties, weet dat het naziregime en het nationalisme  de schuld dragen van een oorlog waar niet alleen Duitsland maar vooral de rest van de wereld onder geleden heeft, stelt het Vlaams-nationalisme de zaak op zijn kop: de grote slachtoffers van de oorlog zijn namelijk de collaborateurs, niet de Belgische Joden die werden vermoord, noch zij die het slachtoffer werden van hun afwijzing van het nazisme.

Historicus Koen Aerts (1): “In veel gevallen zijn de kinderen er nog in veel gevallen van overtuigd dat vader en/of moeder gestraft werd voor hun flamingantisme. (…) Ward Hermans, notoir intellectueel collaborateur en overtuigde antisemiet, noemt de gevangenissen in een van zijn naoorlogse boeken ‘hogescholen van de haat’ ”. (Knack, 6/9/2017). Arme Vlaams-nationalistische collaborateurs: hun foto’s tonen de wilskrachtige kaken en de strakke op de horizon gerichte blik waarmee ze streden en zich opofferden voor hun ideaal, een ideaal waarbij het doel de middelen heiligt: de “wording” van het Vlaamse volk, van de Vlaamse Staat!

Bruno De Wever, historicus aan de Gentse Universiteit, maakte in verband met het argument “ideaal” dat zo gretig gehanteerd wordt door het Vlaams-nationalisme, een vergelijking met het hedendaagse jihadisme in de Westerse wereld (De Standaard 289/2017): Dries Coolens geweten is zuiver omdat hij zoveel mogelijk communisten wilde doden. Vervang communisten door ongelovigen en het geweten van een jihadist is niet minder zuiver. Bruno De Wevers vergelijking is leerrijker dan het afwegen van wie er het meest moorddadig is, zoals Maarten Boudry doet.

Noot:

1) Koen Aerts publiceerde onlangs bij Lannoo het boek “Was opa een nazi?”.