Filip Dewinter, Vlaams Belang, zit niet op Binnenlandse Zaken in Brussel, dat is nog altijd Jan Jambon, N-VA. Maar in Rome zit de evenknie van De Winter, Matteo Salvini, wel op Binnenlandse Zaken. Salvini is leider van de Lega, zusterpartij van het VB. Hij eiste in de onderhandelingen met het MoVimiento Cinbquestelle (Vijfsterrenbeweging, M5S), bij ontstentenis van de post van premier, die van Binnenlandse Zaken. Met zeer uitgebreide bevoegdheden inzake migratie en ordehandhaving. De prioriteit: een half miljoen migranten terugsturen. In het weekend is een van die migranten, een syndicalist, vermoord, wellicht door een maffiabende. Twee dagen na de moord had de regering nog niets van zich laten horen.

Moord op Soumaila

Maandag legden de landarbeiders in de vlakte van Gioa Tauro, in Calabrië (zuiden) het werk neer uit protest tegen de moord op Soumaila Sacko, een arbeider van 29 afkomstig uit Mali. Soumaila was een syndicalist van de USB (Unione sindacale di base), de federatie van basisvakbonden die in deze regio de migrantenarbeiders organiseert. De USB is ontstaan uit de syndicale basiscomités die al van af de jaren 1970 ontstonden om de syndicale opdeling aan de top te overstijgen.

Soumaila was samen met twee anderen in een verlaten vervallen fabriek platen gaan halen voor het tentendorp bij San Ferdinanco, in de buurt van Rosarno waar het acht jaar geleden ook al tot zware racistische incidenten kwam. De platen moesten dienen om iets steviger behuizing te voorzien, want begin dit jaar was er bij een brand in het tentendorp een vrouw omgekomen.

De USB riep op tot een staking van de landarbeiders en maandag bood niemand zich aan voor werk. Dagelijks komen de ronselaars langs om arbeiders op te halen voor werk op de velden, maar er was niemand werkwillig. “We zijn het beu als beesten te worden behandeld”, aldus de arbeiders van wie sommigen, zoals Soumaila, een verblijfsvergunning hebben.

Maffia?

W ie de moord op Soumaila pleegde? In dit gebied heersen clans van de Ndrangheta, de Calabrese maffia die alle andere maffia’s al lang heeft overvleugeld. Soumaila werd niet vermoord omdat hij wat golfplaten weghaalde, hij was duidelijk het doelwit, de syndicalist. “Kom maar kijken hoe wij hier leven”, vroegen de arbeiders aan de perslui, maar de politie vormde een muur om de toegang te beletten.

In deze regio werken bijna uitsluitend migranten uit Afrika op de velden, meestal voor 20 € per werkdag van 12 tot 14 uur. Toch haalde de xenofobe Lega, die tot voor kort alleen in het noorden van Italië opkwam, hier 13 % bij de verkiezingen van maart. Sommigen zijn vatbaar voor de Lega- propaganda dat die migranten werk van Italianen komen afpakken en ruime financiële steun krijgen. ‘De Lega komt hier de oorlog van de armen aanwakkeren’, zeggen de syndicalisten. Salvini heeft nu als eerste strijdpunt dat er teveel geld naar asielopvang en migratie gaat, 5 miljard euro volgens de Lega.

Rosarno

Rosarno kwam acht jaar geleden in het nieuws toen een commando een kamp van Afrikaanse arbeiders binnenviel en er iedereen wegjaagde. Die arbeiders komen uit alle streken van Afrika na mensensmokkelaars te hebben betaald om in omstandigheden te werken die ze aan het thuisfront niet durven melden. In september plukken ze druiven in Sicilië, in november werken ze in Apulië (Bari) om er olijven te plukken, vandaar voeren de trafikanten hen naar Calabrië en Campanië (Napels). In Piana di Gioia Tauro zijn alle landerijen in handen van de ‘ndrine’, de maffiaclans; hier werken is automatisch voor een maffiagroep werken.

Die maffiagroepen hebben er geen belang bij die arbeiders te verjagen, ze verdienen er al te goed aan. Maar een vakbond die voor de rechten van die arbeioders opkomt, dat is teveel, hier moet een voorbeeld worden gesteld. Toevallig dat die moord er komt terwijl de regering met Salvini op Binnenlandse Zaken, de eed aflegt.

Dominant

De nieuwe minister heeft al meteen duidelijk gemaakt dat hij de agenda van de regering wil bepalen. Flink snoeien in de 5 miljard die er volgens hem naar asiel en migratie gaat, een uitval tegen Tunesië dat “veroordeelden uitvoert” op een moment dat 48 mensen bij de Tunesische kust verdrinken, plannen om een half miljoen mensen uit te wijzen. Zijn dynamisme loont, volgens peilingen is hij nu de populairste politicus van Italië.

Salvini had bij zijn aantreden ook nog een goed woord over voor zijn voorganger, Marco Minniti van de “centrumlinkse” Democratische Partij (PD) die volgens Savini toch ook wel nuttig werk heeft gedaan. Het was Minniti die ngo’s dwarsboomde om nog vluchtelingen op zee op te pikken. Minniti is al genoemd als mogelijk nieuwe leider van de PD.

Intussen domineren Salvini en zijn Lega meer en meer het politiek theater. Als separatistische (en xenofobe) Lega Nord haalde ze vijf jaar geleden geen vijf percent. Als Lega zonder meer haalde ze op 4 maart 17 % en overvleugelde ze partner Forza Italia van Silvio Berlusconi. Volgens peilingen en aanvoelen is ze die aan het opslokken, de Lega zou nu op eigen kracht tot 27 % halen. Maar daar zal het niet bij blijven, want met zijn expansionisme kan Salvini ook aan het volatiele kiespubliek van de Vijfsterren knagen.

Reactionair

Voor Italië politiek vooruitkijken is nog riskanter giswerk dan elders, aldus mijn bittere ervaring. Toch lijkt de kans redelijk groot dat de Lega van Salvini op weg is de sterkste politieke macht van Italië te worden. En dat gaat niet alleen om asiel en migratie, de “flat tax” illustreert dat dit een partij voor de ondernemers is (de flat tax voor de burger zal moeten wachten). Voor het gewone volk is er dan wel de afschaffing van de pensioenwet Fornero (die de pensioenleeftijd optrekt).

Het is ook een door en door reactionaire partij: op de ministerpost Familie zit Lorenzo Fontana. Familie, dat is man, vrouw en kinderen, aldus de minister van Familie. Hij is niet alleen xenofoob maar ook zwaar homofoob, een uitgesproken katholieke integrist gekant tegen recht op abortus, bekend om vrouwonvriendelijke uitspraken – de strijd voor gelijkberechtiging gaat hem te ver. Ook dit is de regering Conte, met nog 5 vrouwen op de 18 ministerposten.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Uitpers.