Na het verslaan van rechts, opeisen wat van ons is

De algemene verkiezingen (die plaats vonden op zondag 28 april) geven een momentopname van de politieke realiteit in de Spaanse staat: De overgrote meerderheid van de bevolking heeft ‘nee’ gezegd tegen de radicale, machistische, racistische, rechtse, en rechtsradicale krachten ten dienste van de rijken. Links mobiliseerde zich tegen de dreiging die uitgaat van deze minderheidssectoren.

Hun nederlaag is duidelijk, hoewel ze zullen blijven proberen om het publieke debat te beïnvloeden door problemen te maken van de legitieme rechten van vrouwen, migranten en werkende mensen om zich te ontwikkelen.

De grote verliezer bij deze verkiezingen is de Partido Popular. Als er één partij is die de verrotting, de crisis en het gebrek aan scrupules van het Spaanse kapitaal vertegenwoordigt, dan is dat wel de PP. De zware klappen bij de verkiezingen openen een crisis aan de rechterkant; Ciudadanos lijkt voorbestemd te zijn om het over te nemen, maar zij hebben hun stemmenpercentage niet significant verhoogd.

Deze verkiezingen hebben ook aangetoond dat, hoe hard sommige mensen ook hun best doen, er zowel in Catalonië als in Baskenland een sociale meerderheid is die zelf over haar toekomst wil beslissen en dit in vrede en zonder geweld wil doen: Het resultaat van de pro-onafhankelijkheidspartijen toont dit aan en elk project voor verandering zal er rekening mee moeten houden.

Links heeft de ontwikkeling naar rechts weten te stoppen. Maar het was de PSOE die van deze ontwikkeling heeft geprofiteerd om zijn leidende positie te heroveren. We twijfelen er niet aan dat veel mensen die voor de PSOE hebben gestemd, veel zorgen delen met degenen onder ons die een systeem willen dat verschilt van het neoliberalisme en dat verder gaat dan het enge institutionele kader dat het regime van 1978 [de overgang van de dictatuur] ons biedt.

Maar we moeten ook duidelijk maken dat het PSOE-apparaat niet te vertrouwen is. De PSOE weigert al veertig jaar systematisch de structurele problemen van de arbeidersklasse aan te pakken en heeft steeds een beleid van ondergeschiktheid aan de economische machten gevoerd. Een regering onder leiding van het PSOE-apparaat zal een regering zijn die verbonden is met het financiële kapitaal, maar we zijn ons ervan bewust dat veel eerlijke linkse kiezers de hoop hebben dat hun leven zal verbeteren.

We nemen de taak op ons om deel te nemen aan het opstarten en stimuleren van mobilisaties die van de regering Pedro Sánchez eisen dat zij maatregelen neemt tegen precariteit en klimaatverandering en voor een feministisch en antiracistisch beleid. We zijn ons ervan bewust dat alleen de strijd dit in de praktijk kan opleggen en daarom geloven we dat het het beste is om de mobilisatie tegen rechts om te zetten in een positieve, duurzame mobilisatie die de eisen van de werkende meerderheid op een onafhankelijke manier op de agenda plaatst, zonder enig vertrouwen in de ‘klasse’ van progressieve politici.

Als Anticapitalistas steunen wij Unidas Podemos en riepen wij op om op Unidas Podemos te stemmen. Ondanks de daling van het aantal stemmen, vinden wij dat het juist was om hen te steunen. Sociaal links en een hele generatie die sinds de 15M (De 15 mei-beweging van de Indignados in 2011) in beweging is gekomen, hebben hun stem aan Unidas Podemos gegeven.

We moeten er echter op wijzen dat de strategische wending van Unidas Podemos in de richting van gematigdheid en geleidelijkheid haar electorale basis niet heeft vergroot, maar een belangrijk deel van het electoraat ertoe heeft gebracht om te kiezen voor ‘de nuttige stem’ (op de PSOE). Het heeft ook de krachtsverhoudingen tussen de linkse sectoren die het neoliberale beheer van het systeem afwijzen en de sectoren die het accepteren niet verbeterd. Al deze zaken maken het noodzakelijk om een nieuwe strategie te bedenken om met de nieuwe situatie om te gaan. Daarbij mogen we niet tevreden zijn met terugval.

Wij zijn van mening dat het noodzakelijk is om een breed opgezet veranderingsproject aan de basis op te zetten, met een strategie die verder gaat dan de verkiezingen en die een krachtig programma verdedigt dat in staat is om over de grenzen van het kapitalisme heen te denken.

Voor Anticapitalistas is de uitdaging voor links nu niet zozeer deel te nemen aan een regering met de PSOE, maar op een serie punten de strijd aan te gaan die een ecologisch, feministisch en rechtvaardig programma centraal stelt: De arbeidshervorming terugdraaien, het uitgavenplafond doorbreken en de onafhankelijke organisatie van de werkende bevolking versterken. Het gaat erom op lange termijn te werken aan het herstel van een perspectief van een breuk met de economische en politieke machten, door een project van radicale emancipatie in de strijd op te bouwen. Alleen door zo’n project geduldig op te bouwen, kunnen we weer op gang komen en hoeven we niet te kiezen tussen rechts en het ‘mindere kwaad’, en kunnen we nieuwe teleurstellingen zoals in het verleden vermijden. Het hangt van ons allemaal af.

Madrid, 29 april 2019

Anticapitalistas is de zusterorganisatie van de SAP in de Spaanse staat. Nederlandse vertaling: redactie Grenzeloos.