Er steken autoritaire of op zijn minst paternalistische ideetjes achter het verbod op de hoofddoek voor “loket- en gezagsfuncties” waar de partij Défi voor ijvert. Blijkbaar beschouwt die communautaire partij, opvolgster van het Front des Francophones, een vrouwelijke chauffeur van de MIVB als een persoon die het staatsgezag belichaamt, ook al heeft ze een miserabel loon.

Défi, een partij die qua programma verloren loopt tussen al de andere, moet bij de kiezers met iets komen aandraven, liefst nog radicaler dan die andere felle voorstander van de neutraliteit van het staatsgezag, de voorzitter van het liberale MR, Georges-Louis Bouchez.  Abstract opkomen voor de “behartiging van de belangen van de Franstaligen (in de Brusselse rand)” volstaat niet. De aan de Université Libre de Bruxelles filosofisch gevormde voorzitter van Défi, de heer François De Smet, verleende in verband met de affaire een uitgebreid interview in De Standaard van 19/20 juni 2021.

Uiteraard mogen gelovigen op straat dragen wat ze willen, vindt de voorzitter. Maar de neutraliteit van de staat, “iets wat deel uitmaakt van onze Belgische identiteit”, mag daarbij niet in het gedrang komen. Alweer die identiteit waar zoveel mensen van allerlei slag en kunde mee schermen. Zelfs het neutrale Défi ontsnapt er niet aan. Volgt een aanval op het Vlaams Belang maar ook op de PVDA “die de rijken beschouwt als de vijand”: “Daar moet”, aldus De Smet, “een ander discours tegenover komen”. En welk dan wel? Koesterende burgerliefde voor de rijken, gedragen op de schouders van de minder bedeelden?

“Heel de nieuwe invulling van een inclusieve neutraliteit is een uitholling van het concept. Door geen uiterlijke religieuze, politieke of syndicale (sic) tekenen te tonen, geef je aan dat je de autoriteit van de staat aanvaard boven elke andere. Het is een teken van respect voor hen die het gezag van de staat belichamen”. Vakbonden zijn uiteraard sociaal niet neutraal. Daarom is rechts voorstander van aan het staatsgezag onderworpen vakbonden en fascisten van corporatieve bonden. Zur Befehl Herr Doktor General von Staat!

Dat respect voor het staatsgezag is blijkbaar voor de voorzitter van Défi iets absoluut. Dat is het zeker voor regimes met autoritaire trekjes, zoals het regime van de Hongaarse staatsleider Orban. Wie kritiek heeft op de politiek van de staat is bijgevolg een vijand van de staat en moet tot zwijgen worden gebracht. De aanval van François De Smet op de vakbeweging en de PVDA voorspelt weinig goeds.

De voorzitter betreurt dat er aan Franstalige kant geen Nederlands D66 bestaat: “Eerder links-progressief in ethische thema’s en maatschappelijke dossiers, zoals migratie, maar eerder rechts-liberaal op economisch vlak.” Het particulier bezit van de productiemiddelen en de absolute vrijheid van de ondernemer worden immers niet bedreigd door het “linkse” homohuwelijk waarmee stemmen te winnen zijn.

Opvallend is het autoritair paternalistische denken van Défi: de staat bepaalt de ontwikkeling van het denken van het individu door verbod op te leggen qua uiterlijke kenmerken. Een moslimvrouw is niet in staat zelf te denken, te leren uit persoonlijke ervaring, maar moet daartoe gedwongen worden: dat hoeft niet in haar hoedanigheid van poetsvrouw, wel als ze in de kindertuin of op de bus het staatsgezag vertegenwoordigt. De hoofddoek van de poetsvrouw beschermt haar bovendien tegen het stof. Zoals alle immigrantvijandige stromingen is François De Smet een vijand van de “inclusiviteit die in Londen niet harmonischer werkt”, en voorstander van de door de staat bepaalde “inburgering” zoals Vlaams Belang en N-VA voorstaan. Daarom moet de “laïciteit” opgenomen worden in de grondwet.

Het uit moslims bestaande Le Collectif Laïcité Yallah verklaarde in het dagblad Le Soir (9 juni) dat “links” toegeeft aan het patriarchaal islam-communautarisme door de anti-emancipatorische hoofdoek niet te verbieden. Het beweert dat de “neutraliteit (van de staat) noch exclusief noch inclusief is, maar emancipatorisch. Dat de staat “neutraal” is, behoort tot het rijk der fantasie. Dat de staat emancipatorisch is sterk betwistbaar. Zo bijvoorbeeld heeft de Belgische staat zich hardnekkig verzet tegen het stemrecht (voor mannen én voor vrouwen). Is een samenleving gebaseerd op de vrijheid van onderneming en het heilige particuliere bezit van de productiemiddelen in de grondwet vastlegt en desnoods met de wapens verdedigt, neutraal?

“Staatsneutraliteit is voor mij een essentiële waarborg voor individuele vrijheid en gelijke behandeling … en dat kan alleen via laïciteit”, verklaart Nadia Geerts, die zichzelf afficheert als feministe. Dat is ze ook, maar, met alle respect, een burgerlijke feministe. Het was mij echter niet bekend dat het burgerlijke laïcisme zich heeft ingezet voor de gelijke behandeling van man en vrouw, zwart en wit, het stakingsrecht van de werkgever en dat van de werknemer, stemrecht van de eigenaars en van de bezitslozen. Het zijn de onderdrukten die zich inzetten voor emancipatie, niet de onderdrukkers, anders heeft het woord emancipatie, ontvoogding geen zin.

Als je je niet wil verzetten tegen de neoliberale globalisering en al zijn nefaste gevolgen voor mens en milieu, heb je er alle belang bij op te komen voor een onduidelijk begrip zoals laïciteit. Het kost niets en het komt demagogisch tegemoet aan de islamvrees- en haat van een deel van de bevolking. Dames en heren, het gaat om het partijbelang, het vergaren van stemmen en dus van machtsposities en privilegies. En wie dat bekritiseert is een linkse populist…