Peking heeft met de massale arrestatie van opposanten in Hongkong voor binnen- en buitenwereld een duidelijk signaal gegeven. Voor de binnenwereld: de gedachte Xi Jinping laat weinig ruimte voor kritisch gedrag. Voor de buitenwereld: moei u niet met onze binnenlandse aangelegenheden, geen enkele sanctie zal daar iets aan veranderen.

Nog 27 jaar

De 53 opposanten die op 6 januari in Hongkong werd opgepakt, hadden zes maanden eerder de nieuwe wet op vaderlandsliefde zwaar overtreden. Ze waren namelijk betrokken bij het organiseren van voorverkiezingen voor de Legco, het Hongkongse parlement. Er hadden meer dan 600.000 mensen aan die voorverkiezingen van de Democratische oppositie deelgenomen. Volgens de wet op het patriottisme zijn die allemaal schuldig aan overtreding van de wet.

Er is een probleem: de Hongkongse justitie heeft nog een grote autonomie. De meeste opgepakte personen zijn al op borgtocht vrijgelaten, en volgens gerechtskringen zullen de meesten zelfs niet moeten terechtstaan.

Dat zit Peking erg dwars. Krachtens het akkoord met Londen, heeft Hongkong zijn speciaal autonoom statuut tot 2047, maar het lijkt weinig waarschijnlijk dat Peking zich daar iets zal van aantrekken om de Hongkongse justitie nog 27 jaar ongemoeid te laten. De wet op de nationale veiligheid toonde aan dat Peking steeds minder geduld heeft en die autonomie eerder wil opdoeken.

Na het uitvaardigen van die wet in juni, dachten de meeste opposanten dat het om een waarschuwing ging tegen propaganda voor afscheiding of samenwerken met buitenlandse belangen. Er werden tot 6 januari 35 mensen krachtens die wet opgeleid en tegen 4 werd klacht ingediend. Op 6 januari sloeg dat om met indrukwekkende raids. Ineens bleek een voorverkiezing een zware overtreding van die wet.

Wat de autoriteiten van Hongkong en Peking ook stoorde, was dat de oppositie veel kans maakte die verkiezingen te winnen. Het coronavirus kwam roet in het eten gooien (of kwam net van pas) om de verkiezingen voor onbepaalde tijd uit te stellen. Dat is alvast toegejuicht door de machtige Hongkongse multimiljardairs die enthousiast achter Peking staan.

Patriotten

Peking leeft in een patriottische roes. Noch het coronavirus noch de VS-sancties hebben de Chinese economie kunnen beletten te blijven groeien. Trump blijft wel hameren op het “Chinese virus” en de Wereldgezondheidsorganisatie WHO klaagt over tegenwerking bij het onderzoek naar de origine van de verspreiding, maar China heeft het virus zelf grotendeels aan banden gelegd – bij het minste alarm worden steden in lockdown geplaatst. De economie groeit weer. China levert wereldwijd vaccins tegen goede voorwaarden. China wint aan ‘soft power’ op een ogenblik dat de VS met de operette-coup op Capitol Hill de risee van de wereld zijn.

Want wie zijn de VS na 2020 met de moorden op George Floyd en zoveel andere zwarten, na het klungelen in de virusbestrijding en de reis op Capitol Hill, om China de les te lezen? In de Global Times, de zeer ‘patriottische’ krant van China, wordt daar bijna dagelijks aan herinnerd. Verwijten uit Australië? Kijk naar de moordpartijen van Australische militairen in Afghanistan. West-Europa? Lees het rapport van Amnesty International over onze Woonzorgcentra.

Propaganda?

Die argumenten worden ook door westerse “postmaoïsten” en co gebruikt om het China van Xi te verdedigen. De onbetwistbare successen van het beleid moeten opwegen tegen allerlei beschuldigingen die soms snel worden afgedaan als westerse propaganda.

Discriminatie en onderdrukking van de Oeigoeren in Xinjiang? Volgens Peking een binnenlandse aangelegenheid die dan nog te maken heeft met terreurbestrijding. Niet-inmenging in binnenlandse aangelegenheden van andere landen, het Westen heeft zeer veel boter op het hoofd. Zoals de tientallen westerse landen die Guaido als president van Venezuela erkenden en dat nu met rode kaken moeten intrekken. De bemoeienis van de VS bij de coup in Bolivia. Enz.

Het betekent niet dat Peking hier een punt heeft. De Oeigoeren, dat is Xinjiang, het door China bezette Oost-Turkestan met een eeuwenoude eigen cultuur en eigen geschiedenis. Waarom zou de buitenwereld die bezetting moeten erkennen. Hongkong is inderdaad onbetwistbaar deel van China, indertijd bezet en geannexeerd door het Britse kolonialisme. Maar Oost-Turkestan?

Andere beschuldigingen afdoen als oud anticommunisme omdat de Volksrepubliek wordt geleid door een communistische partij? Ook dat snijdt weinig hout in een maatschappij waar de extreme armoede is uitgeroeid, een grote prestatie, maar waar de ongelijkheden enorm zijn toegenomen. Groepen die een marxistische analyse willen toepassen op eigen land, zijn strikt verboden. Zij zouden de kapitalistische uitbuiting en het gebrek aan syndicale vrijheden kunnen blootleggen.

Taiwan

Met de term “binnenlandse aangelegenheid” wil Peking ook en vooral waarschuwen dat de buitenwereld zich niet moet inlaten met de kwestie Taiwan. Voor Xi moet de inlijving van Taiwan de grote trofee van zijn bewind zijn. Hij heeft al duidelijk gemaakt dat Peking dat desnoods zal doen met militaire middelen. Met het militair machtsvertoon van de voorbije maanden in de buurt van Taiwan, wil Peking laten zien dat het menens is. Met het machtsvertoon in Hongkong, laat het anderzijds zien wat het principe “ één land, twee systemen” in de praktijk betekent.

Taipei heeft voor zijn defensie al altijd op de VS kunnen steunen, en onder Trump kwamen daar wat extra’s bij. Zoals op de valreep de beslissing van VS-minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo om de “zelfopgelegde beperkingen voor contact met Taiwan” op te heffen. “We hebben die beperkingen indertijd alleen maar ingevoerd om het communistisch bewind in Peking te behagen”, aldus Pompeo.

Die beslissing komt net voor het bezoek aan Taipei van Kelly Craft, VS-ambassadeur bij de VN. Zij zal het eiland bezoeken van 13 tot 15 januari, een van de laatste dingen die ze in haar functie doet. Peking is woedend en dreigt Washington dat het daar een zware prijs zal voor betalen.

Taipei reageert uiteraard opgetogen over deze laatste stappen van de regering Trump, en rekent erop dat Joe Biden als president daar niet zal aan raken. Met de toenemende repressie in Hongkong, is het onwaarschijnlijk dat Washington na de eedaflegging van Biden op 20 januari van koers verandert.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Uitpers.