Kasjmir wordt vanaf nu rechtstreeks bestuurd vanuit New Delhi, de vallei van Srinagar is van de buitenwereld afgesloten, minstens 700.000 Indiase militairen handhaven er de orde. Het gaat niet alleen om Kasjmir. Met zijn coup breekt de Indiase premier Narendra Modi verder de door hem gehate Indiase lekenstaat af. India moet en zal een hindoe natie worden. Het begint in Europa traag, zeer traag, door te dringen dat ook in India uiterst rechts aan het roer staat.

Anomalie

Modi en zijn Bharatiya Janata Party (BJP) hebben geen staatsgreep gepleegd, ze regeren na twee opeenvolgende verkiezingsoverwinningen. En ze leven hun programma na: hindoe nationalistisch, de Hindutva, India aan de hindoes. De deelstaat Jammu en Kasjmir is een smet, een anomalie die ze geërfd hebben uit de tijd van Nehru en zijn Congrespartij die het meer dan een halve eeuw voor het zeggen had.

Een anomalie, inderdaad. Het gebied Kasjmir raakte bij de verdeling van Brits-Indië in een moslimstaat en een lekenstaat met hindoe-meerderheid, zelf ook verdeeld. De lokale hindoe-heerser opteerde voor India, tegen de wil in van de grote meerderheid van zijn bevolking. Wat meteen meer dan 70 jaar spanningen, oorlogen tussen India en Pakistan, opstand en bezetting verklaart. De meerderheid van de Kasjmiri voelt zich niet thuis in India, en dat minder en minder.

Bezetting

De autonomie zoals voorzien in artikel 370 van de grondwet en artikel 35-A – dat alleen Kasjmiri er gronden en vastgoed konden kopen – moesten de Kasjmiri paaien. New Delhi had Kasjmir wel samengevoegd met Jammu, overwegend hindoe, en met het nauwelijks bevolkte Ladakh – dat meer aansluit bij Tibet. Met Jammu erbij bleef het aandeel moslims in de totale bevolking (bijna 15 miljoen nu) beperkt tot ca 68%. De BJP wil met het opheffen van de autonomie en het intrekken van artikel 35-A de demografische balans verder doen overhellen, zodat Kasjmir in de rest van India verdampt.

Maar voorlopig moet New Delhi het vooral hebben van militaire bezetting en harde repressie. De voorbije 30 jaar zijn in Kasjmir al tienduizenden doden gevallen, officieel 41.400, volgens mensenrechtenorganisaties beduidend meer. Het gaat vooral om Kasjmiri burgers die op straat komen tegen de Indiase bezetting. Elke begrafenis van een “martelaar”, een omgekomen separatistische militant, wordt toneel van onlusten en vaak nieuwe doden.

Discriminatie

De coup in Kasjmir is vooral het werk van minister van Binnenlandse Zaken en tevens partijleider Amit Shah. Hij organiseert al 15 jaar de campagnes van Modi en werkte met hem samen toen die nog premier was van de deelstaat Gujarat. Opposanten beschuldigen Shah ervan dat hij zwaar de hand had in de moordpartijen van 2002 op moslims. Shah komt zowel als Modi uit de ultranationalistische RSS.

Sinds de BJP aan de macht kwam in 2014, krijgen minderheden, zoals moslims, christenen en atheïsten, het steeds zwaarder te verduren. De Indiase moslims, ca 200 miljoen, worden stilaan de grootste gediscrimineerde minderheid op aarde. De druk op de media en de showwereld om zich “patriottisch” op te stellen, is zwaar toegenomen, steeds meer auteurs doen aan zelfcensuur.

Congrespartij en andere opposanten vrezen dat de coup in Kasjmir de aanzet is voor een keiharde campagne die het hindoekarakter van India vastlegt. Nieuw is dat niet. In de deelstaat Assam, het noordoosten, is men al maanden bezig met het filteren van de bevolkingsregisters om er de “valse staatsburgers” uit te halen. Vooral moslims worden dan vaak opgetekend als immigranten uit Bangladesh.

Ayodhya

De haatcampagnes maken nu al slachtoffers, de vrees voor meer is groot. Een mogelijk besluit van het Grondwettelijk Hof over de kwestie Ayodhya kan een vonk geven die tot een nieuwe geweldgolf tegen moslims leidt. Vijf rechters van de Hof buigen zich over de vraag wat er met Ayodhya moet gebeuren.

In Ayodhya is een moskee, de Babri Masjid, in 1992 door een menigte van 150.000 hindoes, opgetrommeld door de BJP, met de grond gelijkgemaakt. Volgens de BJP stond daar vroeger een hindoetempel op de geboorteplaats van de god Rama. In 2010 oordeelde een rechtbank dat de site moest worden opgedeeld, maar de actievoerders trokken naar het Hooggerechtshof. Dat Hof tracht de affaire op de lange baan te schuiven uit vrees voor de mogelijke gevolgen van een uitspraak. Deze week vroeg een rechter op de zitting of er bewijzen waren voor de stelling dat Rama daar geboren is, en of er elders in de wereld gelijkaardige kwesties zijn…

Oorlog

De kwestie Kasjmir ligt bijzonder gevoelig in Pakistan, dat ook een deelstaat Kasjmir heeft, Azad Kasjmir – het Pakistaans gedeelte aan de andere kant van de bestandslijn. Het kwam eerder dit jaar bijna tot een botsing tussen India en Pakistan na een aan slag in Kasjmir waarbij rond 50 Indiase militairen om et leven kwamen. India gaf een terreurgroep uit Pakistan de schuld, Pakistan gaat niet vrijuit in het steunen van islamistische terreurgroepen.

Vooral Modi, toen in volle verkiezingscampagne, sprak forse taal en stuurde een  gevechtsvliegtuig naar Pakistan. De Pakistaanse premier Imran Khan gooide olie op de golven, het bleef bij een verbale oorlog.

Het grootste gevaar is niet direct een oorlog tussen twee mogendheden die kernwapens hebben, maar wel de steeds grotere dominantie van het hindoe suprematisme, de opmars van de elders ook triomferende zogenaamde illiberale democratie in wat zo vaak “de grootste democratie van de wereld” wordt genoemd.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Uitpers.