In het midden van de ergste pandemie in de geschiedenis van de VS en van wat een Tweede Grote Depressie kan worden die erger is dan de eerste, is de belangrijkste bekommernis van Donald Trump zijn herverkiezing tot president in november. Hij gebruikt momenteel de corona-epidemie en de economische ineenstorting om zijn campagne een boost te geven en zijn basis op te jutten met het heropenen van de economie die de gezondheid en het sociale welzijn van miljoenen op het spel zet.

Aldus stevenen we af op een tweede golf van infecties en op wat, zoals een gezondheidsexpert het stelde, “de donkerste winter in de moderne geschiedenis” dreigt te worden.

Met 40 miljoen werklozen en intussen ruim 100.000 doden, steekt Trump de loftrompet af over zichzelf en zijn regering, en legt hij de schuld voor het virus bij China, de Wereldgezondheidsorganisatie, Barack Obama en de Democraten. Racisme en xenofobie blijven de kern uitmaken van Trumps blanke nationalistische visie. Hij laat doorschemeren dat China het virus met opzet zou verspreid hebben en zijn medewerkers spreken over Chinese reizigers die werden uitgezonden om het “virus uit te zaaien” in Europa en Amerika. Hij sluit de grenzen van de VS voor onbepaalde duur voor alle immigranten, zogenaamd om het virus buiten te houden. Maar natuurlijk was het Trumps onvermogen om snel tot actie over te gaan dat tot duizenden zinloze doden en een economische ineenstorting heeft geleid.

Te midden van de pandemie, focust Trump op het versterken van zijn controle en het uitschakelen van zijn critici. Hij ontsloeg in de laatste paar maanden al vier van de Inspecteurs-Generaal die de uitgaven controleren en corruptie bestrijden bij de miljardenuitgaven in de Ministeries van Buitenlandse Zaken, Gezondheid, Transport en de inlichtingendiensten.

Trump’s slogan op dit moment is “Transition to Greatness” door het versneld heropenen van de Amerikaanse economie, zonder daarbij rekening te houden met de gezondheid van de werkenden. Trump maakte een einde aan de federale lockdown, maakte gezondheidsrichtlijnen op voor de heropening, en legde dan de verantwoordelijkheid bij de staatsgouverneurs. Die lieten op hun beurt de bedrijven toe opnieuw op te starten, ook al voldeden hun staten niet aan de gezondheidsrichtlijnen van het Witte Huis. Trump gaf, zonder hiertoe de autoriteit te hebben en daarbij de gezondheidsexperts negerend, ook toestemming aan alle gebedshuizen om opnieuw open te gaan, om zijn evangelische christelijke achterban plezier te doen. Momenteel hebben alle staten al sommige activiteiten heropend, en met deze impuls om terug te keren naar de normale toestand, hebben heel wat mensen het opgegeven om fysieke afstand te bewaren en maskers te dragen.

Trump’s zonen hebben hun vader vervoegd in wat een smerige verkiezingscampagne dreigt te worden. Donald Trump Jr. lanceerde een spervuur van berichten op Instagram en Twitter waarin hij Joe Biden ervan beschuldigde een pedofiel te zijn, een beschuldiging zonder enige grond van waarheid.

Eric Trump suggereerde op Fox News dat de Democratische Partij het land in lockdown wil houden om zijn vader te verhinderen zijn massaal bijgewoonde campagnemeetings te houden. Compleet voorbijgaand aan de gezondheidskwestie, zei Eric Trump: “Ze denken dat ze Donald Trump’s belangrijkste instrument kunnen afpakken… En raad eens, na 3 november (datum van de presidentsverkiezingen), zal het coronavirus op magische wijze, plots, weg gaan en verdwijnen en kan iedereen opnieuw opstarten.”

Trump gebruikt zijn presidentschap om campagne te voeren. Zo bezocht hij een fabriek van Ford in Michigan, terwijl Biden video-meetings houdt vanuit zijn woning. Terwijl de Democraten aarzelen om een nationale conventie te organiseren waarop hun presidentskandidaat zou worden genomineerd uit angst hun afgevaardigden bloot te stellen aan het coronavirus en de verspreiding ervan in de hand te werken, zijn de Republikeinen van plan een volwaardige conventie te organiseren, ondanks de risico’s voor hun afgevaardigden en voor de volksgezondheid. Venijnige advertenties die betaald werden met duistere middelen van onbekende donoren beginnen overal te verschijnen.

De gezondheidsvoorwaarden zullen het moeilijk maken om de presidentsverkiezingen in november te houden, maar Trump is tegenstander van stemmen per post omdat die volgens hem verkiezingsfraude zouden vergemakkelijken. Hij dreigde federale fondsen in te trekken voor staten die het zouden doen. De Verenigde Staten kennen nauwelijks verkiezingsfraude op deze manier en stemmen per post werd nooit geassocieerd met fraude, maar Trump doet er alles aan om het aantal stemmen voor de Democratische Partij zo laag mogelijk te houden. Zijn schoonzoon Jared Kushner suggereerde dan weer dat de verkiezing best wordt uitgesteld. Dit alles kan een voorbereiding zijn voor Trump om te stellen dat, mocht hij verliezen in november, de verkiezing ongeldig was, en zo te proberen illegaal verder president te blijven, met andere woorden, zichzelf dictator te maken.

Dan La Botz is lid van Solidarity en DSA en redacteur van New Politics.