De Franse president Emmanuel Macron verliest de eerste ronde van de gemeenteraadsverkiezingen die plaats vond op zondag 18 maart, op alle fronten. In de eerste plaats omdat het wellicht een ronde voor niets wordt, want van alle kanten dringen medische experts en politici er op aan de tweede ronde, voorzien voor volgende zondag, niet te laten doorgaan. De regering zal dat dinsdag beslissen na overleg met medische experts.

De regering krijgt het verwijt dat ze die eerste ronde had moeten schrappen gezien de coronacrisis – waaraan trouwens de lage opkomst te wijten is: 45%, in enkele steden zelfs tussen 25 en 30 %. Daar komt bij dat de lijsten van La République en Marche (LRM) van Macron het ronduit slecht deden. Het probleem is wel dat uitstel van de tweede ronde, betekent dat ook de eerste moet worden overgedaan.

Balans

Balans: LRM is de grote verliezer, groene EELV erg tevreden, PS, communistische PCF en rechts kunnen zich troosten met behoud van talrijke burgemeesterssjerpsen uiterst rechts scoort hoog waar het aan de macht is.

Premier Edouard Philippe heeft er zelf belang bij dat hij een herkansing krijgt en die tweede ronde dus niet doorgaat. In Le Havre haalt hij 43,5 %, tegen 36 % voor de communist, en het groene EELV 8%. De kans is groot dat Philippe in een tweede ronde het onderspit zou delven. LRM verliest Lyon, waar het groene EELV verrassend 29 % haalt, terwijl de lijst van ex-burgemeester Collomb (tijdlang minister Binnenlandse Zaken van Macron), slechts 15 % haalt. Een zware vernedering. In Marseille haalt LRM een beschamend 7,9%.

De kandidate van LRM in Parijs, tot voor kort minister van Gezondheid Agnes Buzyn, komt met 17 % maar derde, na de rechtse Rachida Dati (Les Républicains, LR, 22,5) en de uittredende PS-burgemeester Anne Hidalgo met 29,5%. Indien er een tweede ronde komt, kan Hidalgo normaal rekenen op steun van het groene EELV, 11%.

Groen

Het groene EELV boekt enkele opvallende successen. Lyon dus waar groen wellicht de volgende burgemeester levert. In Bordeaux haalt de groene kandidaat 35 %, enkele stemmen minder dan de uittredende burgemeester van LR. Uiterst-links met Philippe Poutou (NPA) haalt er 12 %. EELV is ook eerste in Straatsburg, 29 %, en maakt kans, met steun van de PS, om in oulouse van rechts te winnen. De groene burgemeester van Grenoble haalt meteen 45 %. In Rijsel moest groen het met 24,5 % voorlopig afleggen tegen PS-burgemeester Martine Aubry, 30%.

Bolwerken

Rechts kan met mate tevreden zijn, LR behoudt talrijke bolwerken, al dreigt het Bordeaux en Toulouse te verliezen. In verscheidene grote steden blijft rechts onder zijn verwachtingen , zoals Parijs en Lyon 17%.

De PS heeft haar lokale posities grotendeels bevestigd; ook in het noordelijke superarme Denain waar het uiterst rechtse RN een aanval had ingezet. De socialistische burgemeester wint in de eerste ronde al met 57 %, tegen 30 voor RN. In tal van steden heeft de PS al voor de verkiezingen groen laten voorgaan in gemeenschappelijke lijsten.

RN boekt overtuigende zeges op de plaatsen waar ze vorige keer al won, zowel in het noorden als in het zuidoosten. Vaak met monsterscores: Hénin-Beaumont (bolwerk van Marine Le Pen) 74%, Hayange, 63%. RN-kopstuk Aliot haalt in Perpignan met 35 % minder dan gehoopt, maar maakt in een zeer versnipperd beeld toch kans in een tweede ronde. In Béziers haalt burgemeester Ménard, gesteund door RN, 69 %. Let dus op: waar extreemrechts aan het bewind komt, plant het zich stevig in.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Uitpers.