Naar een afzettingsprocedure?

Het huidige onderzoek naar een mogelijke afzettingprocedure tegen president Trump door de Democraten in het Huis van Afgevaardigden is gestart door Nancy Pelosi, de voorzitter van het Huis. Dit markeerde een wijziging van haar eerdere houding van verzet tegen oproepen van de linkervleugel van de Democraten (alleen ‘links’ in de context van een partij die zich naar rechts heeft verplaatst, maar niet zover als de Republikeinen) om het proces van afzetting te beginnen.

De kwestie die haar ertoe bracht om deze stap te zetten was een onthulling door een tot nu toe anonieme ‘klokkenluider’ van een poging van Trump om de nieuwe Oekraïense president Volodymyr Zelensky te dwingen een onderzoek te starten naar de democratische presidentskandidaat Joe Biden en zijn zoon Hunter, voor vermeende corruptie in verband met vroegere lucratieve zakelijke activiteiten van Hunter in Oekraïne. We weten nu dat de ‘klokkenluider’ een CIA-agent was die naar het Witte Huis was gestuurd.

De Grondwet bepaalt dat de president door het Huis kan worden beschuldigd van of aangeklaagd voor ‘ernstige misdaden en misdrijven’. Omdat hij de leider van een ander land vroeg om vuil te spuien over één van zijn rivalen in de verkiezingen van 2020, beschuldigde Pelosi Trump van een ongrondwettige ‘ernstige misdaad’.

Dat lijkt het zeker te zijn. Maar de staat van dienst van Trump als president heeft een hele reeks onbetwistbare overtredingen opgeleverd, veel erger dan proberen Zelensky zover te krijgen dat hij zich in een Amerikaanse verkiezing mengt. Eén voorbeeld: de oorlog van Trump tegen asielzoekers bij de Mexicaanse grens, de scheiding van kinderen van hun ouders, het opsluiten van kinderen in kleine kooien, marteling en vreselijke omstandigheden die in veel gevallen tot de dood leidt en al het andere wat we van zijn oorlog op de grens weten.

Waarom verzette Pelosi zich tegen het aanklagen van Trump voor dergelijke misdaden, maar greep ze in op de poging om een vreemd land onder druk te zetten om vuil over Biden te spuien?

Biden

Cris Hedges, een linkse auteur en activist, zei op Democracy Now dat hij dacht dat de reden was dat Biden de voorkeurskandidaat van het democratisch establishment is, waarvan Nancy Pelosi de leider in het Huis is. Ze wil elke mogelijke aanval op Biden die uit Oekraïne zou kunnen komen, voorkomen.

Ik ben het met Hedges eens. Bovendien plaatst het afzettingsproces Biden in het middelpunt van de belangstelling van het publiek, en trekt het de aandacht weg van de andere democratische kandidaten, met name Bernie Sanders en Elizabeth Warren, die hervormingen aan de orde stellen, waar het establishment zich tegen verzet zoals de nationale ziektekostenverzekering.

In recente peilingen onder Democratische kiezers, is de gecombineerde voorkeur voor Sanders en Warren groter dan die voor Biden, die een beetje achteruit gaat maar nog steeds de koploper is.

De aankondiging van Pelosi haalde veel aarzelende Democraten over om het impeachmentonderzoek te steunen.

Nieuwe onthullingen

In de korte tijd sinds Pelosi op 24 september het onderzoek aankondigde, zijn er elke dag nieuwe onthullingen geweest. Uit het bewijsmateriaal, waaronder de bekentenissen van Trump zelf, blijkt tot nu toe dat hij Zelensky onder druk heeft gezet om Joe en Hunter Biden te onderzoeken en dat deze druk onder meer bestond uit een tegenprestatie voor het vrijgeven van meer dan 200 miljoen militaire hulp aan Oekraïne die Trump in de wacht had gezet, en een belofte van een bezoek aan het Witte Huis voor de Oekraïense president.

De reactie van Trump was grillig en tegenstrijdig. Hij heeft gezegd dat het hoofd van de Commissie Buitenlandse Zaken van het parlement die het onderzoek naar de aanklacht leidt, moet worden onderzocht op ‘verraad’ en dat de klokkenluider een spion is en dat hij of zij moet worden neergeschoten. Hij verwerpt het onderzoek als illegaal.

Trump heeft ook gedreigd met massale onrust als hij uit zijn functie wordt gezet. Hij verwees naar een verklaring van de blanke racistische evangelische predikant Robert Jeffress die dreigde met ‘een burgeroorlog als een scheur in deze natie, waaruit ons land nooit zal genezen’, als Trump uit zijn ambt wordt gezet.

Jeffress was met Trump en Netanyahu in Jeruzalem, waar hij bad bij de ceremonie voor de verplaatsing van de Amerikaanse ambassade naar die stad. De blanke christelijke evangelisten zijn fel antisemitisch maar ook pro-Israëlisch – ze willen dat alle Amerikaanse Joden het land verlaten en naar Israël gaan. Zij zijn ook een van de belangrijkste groepen die de basis van Trump vormen onder de bevolking.

Trump in de tegenaanval

De verdediging van Trump bestaat momenteel uit het herhalen van de bewering dat kandidaat Joe Biden door en door corrupt is, en erop aan te dringen (nadat hij het in eerste instantie heeft ontkend) dat zijn verzoek om een onderzoek naar de Bidens door de Oekraïners volledig juist en correct was. Vervolgens riep hij ook China publiekelijk op om de Bidens te onderzoeken.

Trump’s spervuur van beledigingen en bedreigingen, zijn handelsmerk, is bedoeld om zijn basis, geschat op ongeveer een derde van de bevolking, te verharden. Tot nu toe steunen bijna alle Republikeinse woordvoerders de beweringen van Trump, met iets minder opruiende retoriek. Zij weten dat zonder Trump, de Republikeinse Partij in diepe wanorde zou vervallen.

Hunter Biden werkte als juridisch adviseur voor een van de grootste gasbedrijven van Oekraïne, Birisma. Hij kreeg 50.000 dollar per maand betaald. Op 4 oktober zei de hoogste aanklager in Oekraïne dat hij een aantal belangrijke zaken zou controleren die eerder door zijn voorgangers waren geseponeerd, waaronder die tegen de zeer rijke eigenaar van Birisma.

Deze controle zou moeten worden afgerond voordat er een besluit wordt genomen om een onderzoek te openen, en zou enige tijd in beslag nemen.

Een ding komt uit dit alles naar voren: de corruptie in Oekraïne tiert welig. Eerder hadden Amerikaanse mainstream media Oekraïne in vergelijking met Rusland als een model van democratie en goed bestuur naar voren geschoven. De waarheid is dat beide landen sinds hun terugkeer naar het kapitalisme intern veel op elkaar lijken, hoezeer ze ook op gespannen voet met elkaar staan.

Als het Parlement voor de aanklacht tegen Trump stemt, zal hij worden berecht in de Senaat, waar de Republikeinen een 53-47 meerderheid hebben. Om hem te veroordelen, moet er een tweederde meerderheid, of minstens 67 Senatoren zijn. Tot dusver, stellen de Republikeinse Senatoren zich met weinig uitzonderingen stevig achter Trump op.

Op dit ogenblik, lijkt het waarschijnlijk dat de Democraten in het Huis hun meerderheid zullen gebruiken om Trump te beschuldigen, maar dat hij zal in de Senaat niet veroordeeld worden.

Verdeeldheid binnen heersende klasse

Er zijn duidelijk grote verschillen en scherpe conflicten tussen politici van de twee kapitalistische partijen. Dit weerspiegelt de verdeeldheid in de heersende klasse zelf.

In 1848-51 was er in Frankrijk een strijd tussen de opkomende autocraat Louis Bonaparte en een oppositie. Marx noemde de oppositie de ‘Partij van de Orde’. Een marxistische econoom die ik respecteer, wiens blog Critique of Crisis Theory heet, gebruikt dezelfde term om te verwijzen naar degenen in de Amerikaanse heersende klasse die zich verzetten tegen Trump.

Hij schreef onlangs: ‘De Amerikaanse kapitalistische klasse is diep verdeeld over de vraag of Trump na 2020 al dan niet in functie moet blijven. Veel Amerikaanse kapitalisten – degenen die de Partij van de Orde vormen – vrezen dat Trump door wit racisme op te zwepen het zwart-bruine deel van de Amerikaanse bevolking, dat snel de meerderheid van de Amerikaanse arbeidersklasse aan het worden is, radicaliseert.

Deze kapitalisten klagen altijd dat de president ons “verdeelt in plaats van ons verenigt”. Wat zij vooral vrezen is dat Trump een toenemend deel van de arbeidersklasse scheidt van de uitbuitende kapitalistische klasse.

Extreem reactionair

Ook het extreem reactionaire karakter van de regering-Trump in alle aspecten, stimuleert de groei van de steun voor het socialisme – ook al is dat op dit moment vaag gedefinieerd – op een massale schaal die sinds de Grote Depressie in de VS niet meer te zien was. Vandaag de dag blijkt zelfs uit burgerlijke opiniepeilingen dat een meerderheid van de jongeren, waaronder een belangrijk deel van de blanke bevolking, het socialisme verkiest boven het kapitalisme.

Andere Amerikaanse kapitalisten, die ook verbonden zijn met de Partij van de Orde, vrezen dat het steeds nationalistischer wordende economische beleid van Trump de hele wereldwijde arbeidsverdeling, de buitenlandse handel en vooral het systeem van de productie van toegevoegde waarde, dat sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog en het einde van de Koude Oorlog is ontstaan, zal vernietigen. Onder dit systeem is het grootste deel van de meerwaarde vervat in goederen die in de landen van het Zuiden worden geproduceerd, maar in het Noorden van de wereld worden geconsumeerd.

Handelsoorlog tegen China

De handelsoorlog van Trump moedigt degenen in China aan die geloven dat China zijn eigen producten en merken moet ontwikkelen in snelgroeiende industrieën, vooral ‘high tech’, in plaats van afhankelijk te zijn van de huidige internationale arbeidsverdeling, die ervoor zorgt dat het grootste deel van de meerwaarde – of de winst – naar kapitalisten in imperialistische landen gaat, met name naar de Verenigde Staten…

Tegelijkertijd vreest de Partij van de Orde dat het nationalistische beleid van Trump niet alleen meer nationalisme in China aanmoedigt, maar ook de groei van het nationalisme in Europa, aangezien zijn handelsoorlogen ook van invloed zijn op de Europese kapitalisten.

Deel burgerij voor Trump

Veel andere Amerikaanse kapitalisten zijn echter sterk voorstander van Trump… Als Trump een tweede termijn wint en de Republikeinen opnieuw de controle krijgen over het Congres … [zullen ze] ook proberen om in Medicare, Medicaid en de Sociale Zekerheid te snijden.

De pro-Trump-kapitalisten wijzen op de belastingverlagingen voor het bedrijfsleven en zijn terugtrekking uit het Parijse Klimaatakkoord, in combinatie met zijn onwetende bespotting van de gevaren van de klimaatverandering en zijn enthousiaste steun voor de uitbreiding van de productie van fossiele brandstoffen. Ze zijn blij met zijn ‘deregulering’ en zijn sterke anti-vakbondsbeleid …

De pro-Trump vleugel van de kapitalistische klasse… gelooft dat de huidige vorm van het Amerikaanse rijk hun belangen niet langer dient. Ze zijn het met Trump eens dat de tijd is gekomen om hard op te treden tegen rivaliserende kapitalisten en de volledige macht, inclusief militaire macht, van de Amerikaanse staat te gebruiken om meer markten en bronnen van grondstoffen te veroveren… terwijl ze er alles aan doen om de uitbuiting van de arbeiders in eigen land te vergroten.’

Hoe dit precies in zijn werk gaat, ook tussen de twee kapitalistische partijen en facties daarbinnen, valt nog te bezien.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Europe Solidaire Sans Frontières. Nederlandse vertaling redactie Grenzeloos.